Qadın beynini qocalmadan qoruyan yeni mexanizm tapılıb

San-Fransisko Kaliforniya Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, yaşlı dişi siçanlarda “yatmış” X xromosomu yaşla oyanır və bu, beyin əlaqələrini gücləndirməyə kömək edən 20-yə qədər geni aktivləşdirə bilir. 

Belə genlərdən biri, PLP1, beyin hüceyrələri arasında səmərəli siqnal ötürülməsi üçün vacib olan neyronların qoruyucu qabığı olan mielini yaratmağa kömək edir. Tədqiqatlar göstərdi ki, yaşlı dişi siçanların hipokampusunda daha çox PLP1 var ki, bu da onların kişilərlə müqayisədə idrak pozğunluğuna daha çox müqavimət göstərməsini izah edə bilər.

Alimlərin fikrincə, siçanlarda "yatmış" X xromosomunun aktivləşməsi insanlarda 65 yaşa bərabər olan yaşda baş verir. Bu proses təkcə beyin fəaliyyətini saxlamağa kömək etmir, həm də yaşlı insanlarda yaddaş və öyrənməni qorumağa kömək edir.

Fərziyyəni yoxlamaq üçün tədqiqatçılar hər iki cinsdən olan köhnə gəmiricilərin hipokampusunda PLP1-ni süni şəkildə aktivləşdiriblər. Nəticələr göstərdi ki, əlavə PLP1 cinsindən asılı olmayaraq koqnitiv performansı yaxşılaşdırıb.