Hamiləlik zamanı yağlı qidalar niyə təhlükəlidir?
Hamiləlik dövründə yağlı və şirin qidalara həddən artıq aşiq olmaq, doğuşdan sonra da davam edən döldə qaraciyər stressinə səbəb ola bilər.
Yapon makakalarından sınaq subyektləri kimi istifadə edərək, tədqiqatçılar Qərb tipli ana pəhrizinin (yağ və şəkərdə yüksək) üçüncü trimestr dölündə və 3 yaşlı körpələrdə öd turşusu homeostazına və qaraciyər fibrozunun markerlərinə təsirini qiymətləndirdilər.
Tədqiqatda iştirak edən nəsillər, fibroz (çapıq toxumasının əmələ gəlməsi) və fibroz prosesində iştirak edən aktivləşdirilmiş qaraciyər hüceyrələri ilə əlaqəli kollagenin yüksək səviyyələri də daxil olmaqla, yeniyetməlik dövründə qaraciyər zədələnməsi əlamətləri göstərdi. Bundan əlavə, ananın yüksək yağlı pəhrizi öd turşusu emalı ilə əlaqəli genlərin fəaliyyətində dəyişiklikləri təşviq etdi və bu dəyişikliklər süddən kəsildikdən sonra da davam etdi.
Öd turşuları həzmdə mühüm rol oynayır, lakin artıq olduqda zəhərli olur və hüceyrə stressinə səbəb olur. Alimlər izah ediblər ki, ananın orqanizmi artıq öd turşularını çıxarmaq qabiliyyətinə malikdir, lakin döldə bu funksiya çatışmır ki, bu da dölün qaraciyərində zəhərli maddələrin toplanmasına gətirib çıxararaq, gələcək xəstəliklərin ilkin şərtlərini yaradır.
Alimlər həmçinin yüksək yağlı qida qəbul edən anaların övladlarında öd yollarının daha çox hüceyrəyə malik olduğunu aşkar ediblər ki, bu da qaraciyərin vurulan zərəri kompensasiya etməyə çalışdığını göstərir.