Yaşlılıqda yaddaşı və düşüncəni qorumaq üçün sağlam həyat tərzi qaydaları

Sağlam həyat tərzinin altı qaydasına əməl edən 60 yaşdan yuxarı insanlar yaddaşın zəifləmə sürətini yavaşlatır və demans riskini azaldır. BMJ yazır ki, bu cür nəticələr Pekindəki Milli Nevroloji Xəstəliklər Mərkəzinin on illik tədqiqatı nəticəsində göstərilib. Yaddaş gündəlik həyatın əsas funksiyasıdır və yaşla davamlı olaraq azalır, həyat keyfiyyətini və məhsuldarlığı pisləşdirir və demans riskini artırır. 

Əvvəlki tədqiqatlardan əldə edilən sübutlar sağlam həyat tərzinin yaddaşa təsirini qiymətləndirmək üçün kifayət etməmişdir, lakin yeni araşdırma göstərir ki, bir neçə sağlam həyat tərzi seçiminin kombinasiyası (nə qədər çox olsa, bir o qədər yaxşıdır) yaddaşın zəifləmə sürətinin azalması ilə əlaqələndirilir.

Çin alimləri 60 yaşdan yuxarı normal koqnitiv funksiyaya malik 29 min insan üzərində araşdırma aparıblar. Könüllülər testlərdən istifadə edərək yaddaş funksiyasını ölçdülər, həmçinin Alzheimer xəstəliyi üçün ən ciddi risk faktorunu yaradan APOE geninin olub-olmadığını yoxladılar. İştirakçılar daha sonra xüsusi miqyasda dövri qiymətləndirmələrlə 10 il ərzində izləndi.Altı amili birləşdirən sağlam həyat tərzi miqyası hesablanmışdır: sağlam qidalanma, müntəzəm məşq, aktiv sosial əlaqə, koqnitiv fəaliyyət, siqaret və alkoqoldan imtina.  

Sağlam qidalanma yaddaşın pisləşməsini yavaşlatmağa ən güclü təsir göstərmişdir. Sağlam bir pəhriz 12 qida qrupundan ən azı yeddisinin tövsiyə olunan miqdarda yemək kimi müəyyən edilmişdir: meyvə, tərəvəz, balıq, ət, süd məhsulları, duz, yağ, yumurta, taxıl, paxlalılar, qoz-fındıq və çay.

Həftədə ən azı iki dəfə yazmaq, oxumaq, kart oynamaq və ya digər oyunlar ikinci ən sağlam davranış idi.  

Bundan əlavə, sağlam həyat tərzi sürən APOE geni olan insanlar da sağlam həyat tərzi keçirməyən APOE geni olan insanlardan daha yavaş yaddaşın pisləşməsi ilə üzləşiblər.

Ümumilikdə, dörd-altı sağlam davranışı olan insanlarda demans və ya yüngül idrak pozğunluğu inkişaf etdirmək ehtimalı təxminən 90 faiz az idi.