Ramazan Təqvimi 2025: Oruc tutma qaydaları
Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin (QMİ) Qazılar Şurasının fətvasına əsasən, müqəddəs Ramazan ayının ilk günü martın 1-nə təsadüf edəcək. Orucluğun başa çatması münasibətilə qeyd olunan Fitr bayramı martın 30-31-nə təsadüf edir. Ramazan ayının başlaması və bayram günləri Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının hesablamaları əsasında müəyyən edilir.
Orucu necə düzgün tutmaq olar:
Uca Allah mübarək Ramazan ayında oruc tutmağın qaydasını müəyyən etmişdir. Bu dövrdə oruc tutmaq bu imtahandan keçə bilən şüurlu, yetkin olan hər bir müsəlmana vacibdir.
Hər gün səhər yeməyindən (imsak) sonra, orucuna başlamazdan əvvəl iftar zamanı (iftarda) olduğu kimi, dua (niyət) demək lazımdır. Dualar haqqında xüsusi dini ədəbiyyatdan öyrənə bilərsiniz.
Orucun - iftarın xurma, təmiz su, süd və ya şirin bir şeylə açılması məsləhətdir. Nə səhər, nə də axşam çox yemək məsləhət deyil, çünki bu, orqanizmi ağırlaşdırır və sağlamlığa zərərlidir. Axşam oruc tutanlara yemək vermək də məsləhətdir. Hədisə görə, oruc tutana axşam yeməyi yedizdirən oruc tutanın savabını alacaq.
Oruc zamanı məhdudiyyətlər və xüsusiyyətlər:
Sübh və axşam namazı arasındakı müddətdə bir sıra əməlləri yerinə yetirmək olmaz:
1. Allahın, peyğəmbərlərin və imamların adlarına and içməklə bilərəkdən yalan danışmaq olmaz.
2. Yeyə və içə bilməzsiniz. Bundan əlavə, təbii açılışlardan bədənə heç bir şey daxil olmamalıdır. Məsələn, ağız və ya burnunuzdan qulaq kanalınıza su, yaxud tüstü və ya buxar (havada olan un, toz, siqaret tüstüsü və s.) bədəninizə daxil ola bilməz, həmçinin saqqız çeynəyə və ya lavman edə bilməzsiniz. Yeməyin dadına baxa bilərsiniz (əgər bir insan onu hazırlayırsa), ancaq udmayın, tüpürün. Əgər yemək unutqanlıqdan və ya şüursuz şəkildə udulursa, oruc kəsilmiş sayılmır. Səhər yeməyindən (imsak) sonra, orucun başlamazdan əvvəl ağzını və dişlərin arasını yemək qalıqlarından yaxşıca təmizləmək lazımdır, çünki daha sonra kiçik yemək zərrələri udulsa, bu orucu pozar.
3. Orucluq zamanı cinsi əlaqəyə girmək qadağandır. Həyat yoldaşlarının bir-birini həyəcanlandıran intim nəvazişlərlə məşğul olması da arzuolunmazdır. Orucdan sonra intim əlaqəyə icazə verilir, lakin səhər namazından əvvəl tam dəstəmaz almaq şərti ilə. Qeyd edək ki, yuxu zamanı orqazm yaranarsa (çirklənmə), bu orucun bitməsinə səbəb olmur. Bu vəziyyətdə hamam qəbul edib orucu davam etdirməlisiniz.
4. Qusmaq bilərəkdən edilərsə, orucu pozar. Əgər oruc tutan iradəsinə zidd qussa, orucu pozulmaz, ancaq ağzını yaxalamalıdır.
5. Hətta gün batmazdan əvvəl heyzin görünməsi orucu pozur. Qadınlara kosmetika və ətirlərdən istifadə etmək qadağan edilmir, lakin ondan çəkinmək daha yaxşıdır, çünki dodaqlardan gələn pomada bədənə daxil ola bilər və bu, oruc zamanı qəbuledilməzdir.
6. Yaxşı olar ki, qan itkisinə səbəb olan hərəkətlər, o cümlədən diş çəkilməsi. Əgər diş əti qansa və oruc tutan tüpürcəklə qan udsa, bu halda orucu pozulur. Dərman qəbul etmək də orucu pozar. Oruc tutması arzuolunmaz olan xəstələrə iynə vurulur, lakin sağaldıqdan sonra həmin günlərin qəzasını yerinə yetirməlidir.
7. Tüpürcəyi və bəlğəmi udmaq orucu pozmaz, ağzını yaxalamaq və qüsl etmək də orucu pozmaz. Yalnız çimən şəxs suyu udmamağa və başını suya batırmamağa diqqət etməlidir. Məsələn, hovuza və ya dənizə atlamayın.
Qədr gecəsi Ramazan ayının 18-dən 19-na, 20-dən 21-ə, 22-dən 23-ə və 26-dan 27-nə, yəni 18-dən 19-a, 20-dən 2-nə, 21-dən 2-nə təsadüf edir martın ci.
Ramazan müsəlmanlar üçün müqəddəs aydır və ilin tacı, “Şəhrullah” (Allahın ayı) və “Ziyafətullah” (Allahın bayramı) adlanır. Məhz bu ayda Qurani-Kərim Məhəmməd Peyğəmbərə (s) nazil olmağa başladı. Bu ayda Uca Allah insanlara böyük bərəkətlər göndərir, onların günahlarını bağışlayır, əzəmətli edir, hədiyyələr verir. Yağış yer üzünü hər cür tozdan təmizlədiyi kimi, Ramazan ayı da möminlərin ruhunu günahlardan təmizləyir.
