YADA DÜŞƏR XATİRƏLƏR

(AZpressAZ-in arxivindən: 2023-cü il)

Narsist insanı necə başa düşmək olar?

Şəxsiyyət uşaqlıq və yeniyetməlik dövründə genetik faktorların, eləcə də sosial mühitin təsiri ilə formalaşır. Narsisistik (özünü sevən) şəxsiyyət pozğunluğu yeniyetməlik və erkən yetkinlik dövründə ortaya çıxır və təkcə öz həyatına deyil, həm də münasibətdə olduğu insanların həyatına mənfi təsir göstərə bilər. Son illərdə rəqəmsal oyun asılılığının narsisistik meyllərə yol açdığı, gənclərin yalnız sosial mediadan ünsiyyət vasitəsi kimi istifadə etdiyi düşünülür. Narsissizm, cəmiyyətdəki bəzi fərdlərin davamlı olaraq özlərinə inamı artan digər insanlardan üstün gördükləri zaman ortaya çıxan şəxsiyyət pozğunluğudur. Özlərini başqa insanlardan üstün hesab edirlər. Ancaq bu xüsusiyyətlərə sahib olan insanların hamısında şəxsiyyət pozğunluğu ola bilməz. Narsisistik şəxsiyyət pozğunluğu olan şəxslərin əksəriyyəti həyatlarını yüksək özünə inam və təhrif olunmuş özünə hörmətlə yaşayır. Bu insanlar ətraflarından da eyni hisslərin təkrarlanmasını gözləyirlər. Onlar daha çox özünü mərkəzləşdirən şəxsiyyət xüsusiyyətləri, empatiya olmaması, həddindən artıq şişirtmə, uğur və gücdən asılı davranışlarla özünü göstərir. Münasibətlərini adətən əmr və əmr sisteminə uyğun qurmağa çalışır. Bundan kənara çıxanda hirslənir və aqressiv, passiv-aqressiv davranışlar sərgiləyirlər. Başqasının həyatı onun işi deyil. Əgər maraq göstərirsə, adətən bunu rutin zərurət kimi gördüyü üçün edir. Bütün əlaqə ölçüləri ümumi olaraq qiymətləndirildikdə, bu tip insanlar eqosentrik olurlar. Onlar üçün peşmançılıq zəiflik əlamətidir. Bununla belə, həyatlarının bir nöqtəsində nadir hallarda peşmançılıq yaşayırlar. Peşman olduqlarını başa düşdükdə adətən özlərinə qapanırlar.

Umay